Tytuły w haremie

Harem (z arab. ulga, zakaz); od arab. harim („miejsce zakazane lub święte”) inaczej perski: sarāy, zenana -prywatna strefa w tradycyjnym muzułmańskim domu. Do części domu określonej jako harem nie mają wstępu obcy mężczyźni. Termin odnosi się również do kobiet przebywających w haremie.

Zwyczaj izolowania kobiet Arabowie przejęli w VII wieku od bizantyjczyków. W starożytnych Chinach, Turcji i Egipcie haremu pilnowali eunuchowie. W Chinach w haremie mógł przebywać jedynie cesarz ze swoimi kobietami – opieka eunucha nad kobietami sprawiała, że nie istniały wątpliwości w kwestii ojcostwa dzieci^.

Sułtan (tur. „władca”, arab. as-sulṭān – „ten, który ma władzę”) – tytuł władcy islamskiego, używany w wielu krajach muzułmańskich, m.in. w Turcji osmańskiej do 1922. Państwo rządzone przez sułtana to sułtanat.

Termin „sułtan” powstał w czasach kalifatu bagdadzkiego. Początkowo kalif był jednocześnie władcą świeckim i religijnym tego państwa, a jego władza wynikała z bezpośrednich, rodzinnych związków z Mahometem. Później jednak jego władza wojskowa i cywilna została przekazana innym osobom, a sam kalif stał się tylko władcą w sensie religijnym.

 
Kalfa – biała niewolnica (odaliska) w haremie tureckim pełniąca funkcję pokojowej oraz kierująca służbą haremową.

 Wielki wezyr – dostojnik państwowy w Imperium osmańskim, najważniejszy z ministrów sułtana. Wielokrotnie posiadał większą faktyczną władzę niż sułtan. Posiadał jego pełnomocnictwo i mógł być odwołany ze stanowiska wyłącznie przez Sułtana. Największa ich władza przypadała na okres 1656–1703 (władza rodu Köprülü). W XIX wieku, po okresie tanzimatu, wielki wezyr zaczął pełnić funkcję odpowiadającą kompetencjami funkcję premiera w Zachodnio-europejskich monarchiach.

 

Bej -  (pierwotnie beg; tur. bey) – tureckie słowo oznaczające wodza (np. janczarów, Tatarów krymskich).
Dawniej tytułowano w ten sposób wyższych urzędników państwowych w Turcji oraz władców Tunezji, kiedy pozostawała ona pod tureckim wpływem. Bej był też tytułem używanym przez władców licznych ord na Kaukazie. Obecnie bey w języku tureckim jest formą grzecznościową.



Chan -  głowa chanatu , tytuł oznaczający władcę w dawnych krajach Azji Środkowej i Europy Wschodniej ; także część imienia oznaczająca wysokie urodzenie w krajach muzułmańskich.


Pasza (basza; tur. paşa) – słowo pochodzące od perskiego padyszacha, oznaczające wysokiego urzędnika w Turcji osmańskiej; tytuł ten zazwyczaj był przyznawany gubernatorom i generałom. Jako zwrot grzecznościowy "pasza" odpowiada polskiemu tytułowi "pan".


 
Effendi, ale również Efendi i Effandi, (arabski: أفندي "Afandi" ;perski: آفندی z tureckiego Efendi)  – turecki tytuł oznaczający pan, władca.Odpowiada angielskiemu Sir lub staropolskiemu Pan. Tytuł używany w Turcji i innych krajach wschodnich. Używany wobec osób posiadających wyuczony zawód i urzędników wysokiego szczebla jak bej lub pasza. Może zastępować imię.


 Ağa to tytuł używany w wojsku tureckim oznaczający dowódcę lub przywódcę janczarów, naczelnika policyjnego, a w Egipcie dowódcę oddziałów tureckich. Mianem agi określano także wyższego urzędnika. Obecnie jest to tytuł grzecznościowy i oznacza on dosłownie pana.


 Sułtanka - żona , siostra , córka , nałożnica lub krewna Sułtana.



Kadina - w imperium osmańskim należąca do haremu sułtańskiego kobieta o wyższym od innych statusie, metresa. Kadinie przysługiwały szczególnie obfite apanaże, służba, apartament i inne przywileje.